ساعت ها بخش مهمی از زندگی ما هستند. این ابزار دوست داشتنی علاوه بر نشان دادن زمان، نقش کلیدی ای در استایل ما دارد. ساعت های مچی به تناسب هدف و مخاطب انواع مختلفی دارند. دسته بندی دیگری که می توانیم برای ساعت های مچی قائل شویم نوع موتور آن هاست. به طور کلی موتور ساعت ها سه نوع هستند: موتور ساعت مچی ساده کوارتز، موتور کوارتز جنبشی و کوارتز نوری یا سولار. در این مقاله به این پرسش که ساعت سولار چیست پاسخ خواهیم داد.
ساعت سولار چیست و چگونه کار می کند؟
ساعت سولار یا خورشیدی یک ساعت کوارتز (Quartz clock) ست که به پنل خورشیدی مجهز شده است و باتری آن قابلیت شارژ مجدد دارد. صفحه ساعت های خورشیدی نیمه شفاف است؛ بنابراین نور خورشید از آن عبور می کند و به پنل خورشیدی که در آن گذاشته شده برخورد می کند. پنل خورشیدی نور را جذب و آن را به انرژی تبدیل می کند. باتری قابل شارژ ساعت مچی انرژی را در خود ذخیره می کند و در تاریکی هم ساعت را فعال نگه می دارد.
ساعت های خورشیدی فقط در نور خورشید شارژ نمی شوند؛ بلکه هر نوری را به خود جذب و به انرژی تبدیل می کنند. ممکن است ساعت را از دست خود درآورید و گوشه ای از اتاق بگذارید و چند ساعت بعد ببینید که با نور محیط کاملا شارژ شده است. هر چه مقدار نوری که به ساعت می رسد بیشتر باشد سریع تر شارژ می شود. در نور مستقیم خورشید ساعت مچی 6 ساعته شارژ می شود و در نور های دیگر زمان بیشتری برای دریافت انرژی نیاز دارد.
تاریخچه ساعت خورشیدی
در اواخر دهه 1960 میلادی صنعت ساعت سازی سوئیس (Swiss watch industry) در مرز انقلابی صنعتی بود که شروع به وجود آمدن و تولید انبوه ساعت های الکترونیکی بود. این انقلاب ادامه زندگی ساعت های مکانیکی قدیمی را به خطر می انداخت. همزمان با این تحولات آزمایش هایی برای استفاده از انرژی خورشید در شارژ کردن ساعت مچی انجام می شد. این فناوری که توسط مهندس آمریکایی، راجر ریهل به وجود آمد در اواخر دهه 60 میلادی معرفی شد. بعد از آن این فناوری به مرور پیشرفت کرد و به جایی که امروز در آن وجود دارد رسید.
ویژگی های ساعت سولار
بعد از اینکه متوجه شدیم ساعت سولار چیست باید با ویژگی های متعدد این ساعت آشنا شویم.
- راحتی
ساعت های سولار بر خلاف ساعت های دیگر در میانه سفر یا کار شما را با خالی شدن باتری تنها نمی گذارند. ساعت سولار همیشه و همه جا می تواند نور خورشید را در خودش ذخیره کند و به شما ساعت درست را نشان بدهد. حتی اگر باتری ساعت خالی شود برای راه انداختن آن نیازی به تعویض باتری (Battery replacement) نیست؛ بلکه فقط با قرار دادن آن در مقابل یک منبع نور شارژ می شود.
- شارژ سریع و ذخیره بیشتر
برای اینکه ساعت خورشیدی شارژ شود باید آن را 6 ساعت مقابل نور خورشید قرار بدهید. وقتی کاملا شارژ شد، مدل هایی از ساعت سولار که باتری کوچکی دارند 6 ماه و در مدل های با باتری بزرگ تر 12 ماه شارژ را در خود نگه می دارند. این ساعت ها نسبت به ساعت های دیگر قابلیت ذخیره انرژی بیشتری نیز دارند.
- قابل اطمینان و ضد آب بودن
اکثر مدل های ساعت سولار درزگیری مطمئنی در مقابل نفوذ مواد مختلف دارند؛ این مسئله از ورود هر گونه آلودگی مثل گرد و غبار و پرز به آن جلوگیری می کند. از آنجا که معمولا ساعت های خورشیدی به تعمیر نیاز ندارند، مهر و موم آن ها دست نخورده باقی می ماند تا از ساعت در برابر آب و گرد و غبار محافظت کند.
- کمک به حفظ محیط زیست
با کم شدن یا حتی حذف شدن فرایند تعویض باتری در ساعت های سولار، بسته بندی ساعت مچی و باتری، رفت و آمد برای تحویل و انتقال و میزان دفن زباله های مربوط به ساعت بسیار کم می شود. تمام این موارد در کم کردن آلودگی و در نهایت حفظ محیط زیست تاثیر بسیار زیادی می گذارند.
چه عواملی موجب آسیب دیدن ساعت سولار می شود؟
ظرفیت یا قابلیت دوباره شارژ شدن باتری ساعت سولار گاهی به دلایل متفاوتی مثل استفاده طولانی یا شرایطی که در آن قرار داشته است، به تدریج کاهش می یابد. از دلایل دیگری که ممکن است مدت زمان قابل شارژ بودن را کوتاه کند این است که قطعات ساعت فرسوده یا به گرد و غبار آلوده شوند و روغن قطعات دیگر کارایی کافی نداشته باشد.
جمع بندی
با جواب دادن به اینکه ساعت سولار چیست به تعریفی از این نوع ساعت رسیدیم و تاریخچه ای از به وجود آمدن آن ارائه دادیم. ساعت سولار ویژگی هایی مثل راحتی در استفاده، قابلیت شارژ سریع و کمک به محیط زیست دارد. با وجود این ویژگی ها می توانید از داشتن یک ساعت کاربردی و با کیفیت مطمئن باشید.
سوالات متداول
ساعت سولار چند وقت یک بار نیاز به تعمیر دارد؟
توصیه می شود که هر 3 یا 4 سال یک بار اقدام به تعمیر ساعت (watch repair) کنید تا از اینکه به خوبی کار می کند مطمئن شوید. مرتب تعمیر کردن ساعت مثل چکاپ سلامت برای انسان اهمیت زیادی دارد. ساعت باید از نظر گیر کردن روغن، شل بودن پیچ ها، زنگ زدن به علت کثیفی و عرق و خرابی بررسی شود. با تعمیر و چک کردن منظم ساعت، آلودگی ها از قسمت هایی که شاید به نظر نرسند پاک می شوند. با تعویض و تعمیر کردن قطعات آسیب دیده عملکرد ساعت شما تضمین می شود.
آیا ساعت خورشیدی نیاز به تعویض باتری دارد؟
همانطور که خواندید ساعت های سولار با نور خورشید کار می کنند و به روغن کاری یا باتری خاصی نیاز ندارند؛ بنابراین ممکن است لازم باشد هر ده سال یک بار برای تعویض باتری آن ها اقدام کنید.
آیا ساعت سولار تنها با نور خورشید شارژ می شود؟
خیر، ساعت سولار با هر نوری شارژ می شود. درست است که در مقابل نور خورشید سریع تر انرژی خود را بازیابی می کند اما این به این معنی نیست که با نور معمولی اتاق شارژ نشود. تنها موردی که اینجا متفاوت است زمان پر شدن ساعت است.
ساعت خورشیدی در کدام دسته ساعت ها قرار می گیرد؟
همان طور که پیش تر اشاره شد، ساعت سولار یک ساعت کوراتز است که با نور خورشید کار می کند.
